De oorspronkelijke tekst is van ©Piet Borghardt, borghardt@hetnet.nl
Het levensverhaal van Geert Huising en Aaltien Reinders Generatie 3
Hun vijf kinderen 2. Jan, geboren te Emmen/Westenesch op 23 mei 1846, overleden, 69 jaar oud, te Emmen op 7 december 1915, zie Generatie 2 3. Fennegien, geboren te Emmen/Westenesch op 2 januari 1850, overleden, 71 jaar oud, te Emmen op 26 okt 1921. 4. Johannes Huizing, geboren te Emmen/Westenesch op 7 november 1853, overleden, 81 jaar oud, te Emmen op 7 september 1935. Door een fout in de gemeentelijke administratie wordt de naam van Johannes en zijn nageslacht Huizing i.p.v. Huising. Hij wordt door zijn oomzeggers, de kinderen van Geert, 'oompie' genoemd. Er is in de familie verteld dat de dochters van oompie stroop in zijn klompen hebben laten lopen. Hij stapt erin, merkt de grap, trekt zijn klompen weer uit, zegt 'ik ben nog wat vergeten' en loopt het hele huis door. 5. Hillechien, geboren te Emmen/Westenesch op 7 november 1853, overleden, 75 jaar oud, te Emmen op 16 maart 1929.
Geerts jonge jaren Het is 22 december 1799. In Westenesch op erve Meijering wordt een zoontje geboren met de naam Geert. De eerstgeborene van Jan Oldenhuijsinge (32 jaar) en Fennigje Meijering (25 jaar). Hij is gedoopt op 22 december door dominee Hemmes, die hem, zoals het dan gebruik is, in het doopboek noteert. Zo is het dan nog: De 'burgerlijke stand' wordt door de kerk bijgehouden. Dat wordt in de Franse tijd (1811) overgenomen door de staat: aangifte doen op het gemeentehuis. De bevolking van Westenesch is Hervormd. Elke zondag gaat men in het 'goeie goed', te voet of met de koets, ter kerke in Emmen. Ds Hemmen heeft al een bewogen leven achter de rug. Enige jaren terug, in de tijd dat de Nederlanders verdeeld zijn in Patriotten en Prinsgezinden, is hij uit zijn functie ontheven vanwege zijn patriottische voorkeur. Een bende afkomstig uit de buurt van Dalen plundert daarop zijn huis. Als de Fransen ons land binnenkwomen en overheersen, de periode van de Bataafsche Republiek, kan hij zijn functie weer oppakken. Ik vermeld dit ook opdat we beseffen dat landelijke politieke toestanden ook invloed hebben in de kleine boerendorpen zoals Westenesch.
Geert groeit op en krijgt er in de loop der jaren zusje Harmina en broertje Frederik bij. Als Frederik (Freerk) geboren wordt, is Geert al 11 jaar. Hij zal zich niet verveeld hebben: spelen op het hunebed bij de Houwings, boompje klimmen in de eiken rond het huis (de eiken zijn niet in de eerste plaats voor de fraaiigheid, ze zijn nodig voor de gebinten e.d. als er gebouwd moet worden. Bovendien, de varkens weten de eikels zeer te waarderen), Verder, achter de kudde schapen aanrennen als de scheper tegen het eind van de middag terugkomt van de heidevelden. Elk dorp heeft zijn schaapherder, scheper in het Drents. Naarmate hij ouder wordt, zal hij ook taken op de boerderij hebben gekregen: verzamelen van paardenkeutels (mest, zeer belangrijk op de Drentse velden), de klompen schoon borstelen, de varkens eten geven, turf halen, het erf vegen....
Zal hij , als hij ouder is geworden, ook genoten hebben van de spinsteravonden? Dat zijn avonden in de winter waarbij de jonge meisjes, tieners, bij elkaar komen om gezellig in een kring de schapenwol om te zetten in draad. De ouders zijn er niet bij, die zijn dan op bezoek bij vrienden.
Het zal overigens nog even duren voordat Geert gaat trouwen .
Nummerwisseling Het begin van de 19e eeuw is een tijd vol veranderingen. Zoals reeds gezegd is Geert geboren ten tijde van de Bataafse Republiek, zelfstandig maar onder Franse invloed. Vervolgens worden we het Koninkrijk Holland met als koning de broer van Napoleon, Lodewijk en in 1810 worden we een onderdeel van het Keizerrijk Frankrijk. Na de slag bij Waterloo in 1815 is Napoleon definitief verslagen en wonen we weer in ons eigen land met een eigen koning en een eigen leger. Het leger bestaat uit beroepsmilitairen en dienstplichtigen. Elke jongeman van 19 jaar moet zich melden op de lotingsdag. Geert wordt in het jaar 1818 opgeroepen voor de loting in Emmen. Een loting, want de helft van de opgeroepenen wordt vrijgesteld en de andere helft moet in dienst. Als er bijvoorbeeld 30 kandidaten zijn, dan komen er 30 briefjes met een nummer van 1 tot en met 30 in een glazen pot. Trek je een nummer beneden de 16 dan heb je pech gehad en moet je in dienst. Blijkbaar zijn er die dag weinig kandidaten. Geert trekt nummer 8 en zal in dienst moeten, het nummer is niet hoog genoeg. Misschien is hij wel verdrietig naar huis gegaan, maar vermoedelijk ook wel een beetje dronken, want die dag staat bekend als 'Nationale Zuipdag'. Maar er is een ontsnapping mogelijk. Boerenzoons kunnen moeilijk gemist worden, het betekent dat een extra arbeider ingehuurd zal moeten worden. De staat voorziet in een oplossing. Je kunt een plaatsvervanger, een remplacant zoeken die voor je in de plaats gaat. Dat kost wel veel geld. Geert laat zich 'uitkopen' en vader betaalt. De regels en voorwaarden vind je in de onderstaande transcriptie van het contract:
Het gezin Moeder Fennigje overlijdt in het jaar 1824, ze is dan nog maar 49 jaar. Gelukkig is dochter Harmina al de twintig gepasseerd, zodat ze het werk van haar moeder kan overnemen. De taak van de boerin is veelomvattend: eten koken, de was doen, de haard voeden, het erf schoonhouden, de melkbussen schuren, voor de kippen en varkens en kalveren zorgen. Vader Jan overlijdt in het jaar 1835 op 68-jarige leeftijd.
Een jaar later wordt hun eerste kind geboren en opa Jan wordt benoemd. Het jongetje zou maar een jaar oud worden. In 1846 is Aaltien weer zwanger en wel zo blijkt, weer van een jongetje en dat jongetje wordt volgens de regels van die tijd ook Jan genoemd. Dan volgen er dochter Fennegien (1850), zoon Johannes (1853) en dochter Hillechien (1853), een tweeling dus.
Het notariaat Een van de vele veranderingen in het begin van de 19e eeuw is de instelling van het notariaat. Wie in de oude tijden een stuk grond koopt of verkoopt, wendt zich tot de schulte van Emmen die een korte notitie maakt en klaar is Kees. Vanaf 1810 wordt dit soort zaken geregeld door de notaris.
Op 7 maart 1825 spannen vader Jan (57 jaar) en zoon Geert ( 26 jaar) het beste peerd voor de linnenwagen om een bezoek te brengen aan notaris Slingenberg, helemaal in Coevorden. Inderdaad een heel eind over de zandwegen van Westenesch via Sleen en Dalen naar Coevorden. De wegen zijn eindelijk weer begaanbaar na een periode van zeer slecht weer. Het jaar 1825 staat evenals het jaar 1953 bekend als het jaar van de stormvloed. Het gaat om de verkoop van een stukje groengrond. Daar kunnen we van opkijken, want een stuk land verkopen, dat doe je als boer niet gauw. Vermoedelijk is er gebrek aan geld. De oorzaak zou die verschrikkelijke storm geweest kunnen zijn, die schade aan de boerderij heeft aangericht. Zeker, het is een veronderstelling. In de acte wordt ook dochter Harmina die meerderjarig is, genoemd. Ze mag niet mee, want: 'vrouw en poes heur’n thoes'.
Het kadaster Ook tot de veranderingen die in de 19e eeuw zijn doorgevoerd, behoort de instelling van het kadaster. Landmeters trekken vanaf 1812 door het land en noteren tot in alle uithoeken elk erf, elke weg, elk perceel grond, inclusief de eigenaar. De tijd dat een dikke steen voldoende is als grensafscheiding is nu definitief voorbij. De steen mag blijven liggen, maar waar het op aankwomt is de officiële beschrijving. Hierdoor kan precies worden aangegeven wat iemands bezit is aan onroerend goed en wat hij daarom aan belasting moet betalen. Een van de markegrensstenen die zijn overgebleven staat aan de Wilhelminastraat in Emmen. Opschrift: ' Deze steen geeft de scheiding aan tussen de marke van Emmen en Westenesch en die van Noord- en Zuidbarge'.
Kaartje van Westenesch Onderstaand kaartje is een kopie van het kadaster anno 1832, overgenomen uit het boek ‘Westenesch door de eeuwen’. No 73 is Erve Meijering , precies in de vouw, dus moeilijk leesbaar. Op no 74 woont ook een Meijering; mogelijk een verre familielid.
Namen Dit zijn de handtekeningen die vader en zoon zetten onder de verkoopacte van het stukje grond. De notaris heeft geen probleem gehad met het verschil. In de ene acte lees je Aaltje en in de andere Aaltien of, Fennigje, Fennechien of Fennegien. Het is maar net hoe de klerk of de dominee het op heeft geschreven;. de achternamen, soms alleen Huising in varianten, soms Huising Meijering. Maar ook Meijering Huising, vooral in de tweede helft van de 19e eeuw. En dan is Meijering de tweede voornaam. Twee achternamen mag wel, maar daar moet je dan belasting over betalen, zo heb ik me laten vertellen.
De nalatenschap van Geert en Aaltje Op 17 augustus van het jaar 1874 gaan de noabers Hendrik Maneschijn en Willem Kuipers naar het gemeentehuis in Emmen om aangifte te doen van het overlijden van hun buurman Geert Meijering Huising, een dag eerder op 16 augustus. Geert is 74 jaar geworden.
Overlijdensacte Geert In de aangifte van de nalatenschap van Geert, lezen we dat de kinderen Jan, Fennegien (getrouwd met Klaas Aikes), Hillegien en Johannes de erfgenamen zijn. De erfenis bestaat uit een aantal vaste goederen, die hij met zijn inwonende ongetrouwde broer Frederik deelt, het gaat dus om de helft. Van die helft is de helft voor Aaltje, waarmee hij in gemeenschap van goederen is getrouwd. Vervolgens worden de percelen genoemd waarom het gaat: huis en erf, weiland, bosgrond, bouwland, hooiland en heide. Het is mij (Piet Borghardt) niet gelukt de betreffende pagina te downloaden. Wil je het zien, dat kan via: www.alledrenten.nl, kies successiememoires 1806-1928 en toets in: 'Huizing' --> Geert Meijering.
Een pagina uit de Memorie van Successie van Geert.
Aaltien overleeft haar man Geert 24 jaar! Ze sterft in 1898 als de familie al naar Emmen is verhuisd. En ook zij is rijk genoeg voor een Memorie van Successie.
De vier kinderen zijn de erfgenamen van een niet onaanzienlijke erfenis. Het gaat om roerende en onroerende goederen, waaronder diverse stukken veengrond. Inclusief schulden en tegoeden bedraagt het totaal fl 10.918, wat tegenwoordig neerkomt op ongeveer € 135.000.
Acte van Overlijden Aaltien Reinders :
Acte van Overlijden Aaltien Reinders
We beëindigen het verhaal van Geert en Aaltje met een stukje 'familiecultuurgoed':
Geert, Geert, Swienesteert
Gerelateerde artikelen:
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Generatie 1: 
